พระราชนิเวศน์มฤคทายวัน

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงโปรดให้ก่อ สร้างขึ้น เพื่อเป็นที่เสด็จพระราชดำเนินแปรพระราชฐานมาประทับแรมและทรงพระสำราญในฤดู ร้อน และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ร่างแบบผังด้วยพระองค์เอง ทรงกำหนดแบบพระราชนิเวศน์ให้เป็นอาคารไม้ชั้นเดียว หลังคาทรงปั้นหยามุงกระเบื้องขาวสี่เหลี่ยม ใต้ถุนสูง เทพื้นคอนกรีตตลอดพระตำหนักซึ่งอยู่กระจายกันเป็นกลุ่มๆ มีระเบียงและบันไดเป็นเอกเทศ แต่มีทางเดินเชื่อมถึงกันได้โดยตลอด ห้องทุกห้องหันหน้าเพื่อชมวิวทะเล และมีทางเดินไปสู่ทะเลด้วย เป็นสถาปัตยกรรมไทยผสมยุโรป โดยได้รับการออกแบบจากสถาปนิกชาวอิตาลี นอกจากนี้ยังมีการใช้ต้นไม้ใหญ่เช่นต้นมะตูม รวมไปถึงการใช้ต้นไม้ที่มีอยู่เดิมเช่นต้นไทร และการใช้ไม้มงคลต่างๆ จะสังเกตได้ว่าบริเวณหน้าพระราชวังนั้นจะเห็นสนามหญ้าสีเขียวโดยรอบ ซึ่งความเป็นจริงแล้วหญ้าไม่สามารถขึ้นบนพื้นทรายได้ จึงได้นำดินมาถมพื้นให้สูงขึ้นและใช้หญ้าแฝกทำเป็นแนวกำแพงเรียงติดกันกั้น ไว้เพื่อไม่ให้ดินทรุดตัวลงและสามารถปลูกหญ้าได้นั่นเอง ส่วนเสาทุกต้นของตัวพระราชวังจะถูกหล่อน้ำไว้เพื่อไม่ให้มดหรือแมลงเข้ามา ทำลายไม้หรือเครื่องเรือนบนพระตำหนักได้ ขณะเดินเยี่ยมชมบริเวณพระราชวังก็จะได้ยินเสียงบรรเลงดนตรีไทยแบบสดๆ จากคณะปี่พาทย์ เป็นการช่วยสร้างบรรยากาศแบบย้อนยุคได้ดีเลยทีเดียว

พระราชนิเวศน์นี้ ประกอบด้วยพระที่นั่งใหญ่ 3 องค์ มีนามเรียงกันจากชั้นในสุดมาจนถึงประตูพะราชนิเวศน์ด้านหน้าและมีชื่อที่ คล้องจองกัน ดังนี้
1. พระที่นั่งสมุทรพิมาน
มีสองหมู่ คือหมู่เดิมด้านในและหมู่ใหม่ด้านหน้า เป็นที่ประทับของพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยเป็นอาคารหลังใหญ่สุดทรงใช้เป็นห้องบรรทม ห้องแต่งพระองค์ ห้องทรงพระอักษร และห้องสรง ส่วนห้องเสวยเป็นศาลารูปสีเหลี่ยม มีลูกกรงรอบไม่กั้นฝา ลักษณะคล้ายศาลา เป็นที่ซึ่งโปรดประทับในเวลากลางวัน ปัจจุบันจัดตั้งโต๊ะหมู่บูชาประดิษฐานพระบรมรูปให้คนทั่วไปได้สักการะ ในส่วนพระที่นั่งสมุทรพิมานหมู่เดิมเคยเป็นประทับของพระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี ระหว่างมีพระครรภ์สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี
2. พระที่นั่งพิศาลสาคร
เป็นที่ประทับของสมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี พระวรราชชายา และที่พำนักของ พระสุจริตสุดา พระสนมเอก นอกจากพระที่นั่งแล้วยังมีเรือนเล็กๆ เป็นกลุ่มอาคารสำหรับฝ่ายใน มีสิ่งอำนวยความสะดวกครบครัน มีบันไดขึ้นลงชายหาดและพลับพลาริมทะเลซึ่งทอดขนานคู่ไปกับพระที่นั่งสมุทร พิมานซึ่งเป็นส่วนของฝ่ายหน้า
3. พระที่นั่งสโมสรเสวกามาตย์
เป็นอาคารสองชั้น รูปทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้าเปิดโล่งใช้เป็นที่ประชุมและจัดงานสโมสรต่างๆ รวมถึงการแสดงละครซึ่งพระองค์ทรงโปรดอย่างยิ่ง
...Tip...
เปิดให้เข้าชมทุกวัน ยกเว้นวันพุธ 1 วัน ตั้งแต่เวลา 8.30 - 16.30 น. อัตราค่าเข้าชม ชาวไทยและชาวต่างประเทศเท่ากัน คือ ผู้ใหญ่ 30 บาท เด็ก 15 บาท และมีรถจักรยานให้เช่าขับชมบริเวณภายในรอบๆ ค่าย มีรถสำหรับผู้พิการ ร้านจำหน่ายของที่ระลึก ร้านขายเครื่องดื่มและไอศกรีมไว้คอยให้บริการอีกด้วย
ขอขอบคุณ : นิตยสารคู่หูเดินทาง ผู้สนับสนุนเนื้อหา